به قلم: پروفسور سید حسن امین

به یاد یکی از دوستان مصدقی پدرم «مخبر فرهمند»

سربداران - مخبر فرهمند در دوران رضا شاه عضو هیأت رئیسه مجلس و جمعا در طول سلطنت پهلوی پدر و پسر ده دوره نماینده مجلس بود.

حسن مخبر فرهمند ( ۱۲۶۶- ۱۳۴۷) ، نماینده مجلس، سیاستمرد با ایمان ، نیکو کار ، خدمتگزار ، از یاران صدیق دکتر محمد مصدق در جنبش ملی کردن صنعت نفت و یکی از بهترین و صمیمی ترین دوستان پدر من سید علینقی امین در سال هایپس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ بود‌. مهم ترین خدمت تاریخی او، پس از کودتای ۲۸ مرداد آن بود که در ۱۸ مرداد ۱۳۳۳ با اعتراض به محمدرضا شاه، در بیانیه ای همراه بعضی از علمای دینی، رجال سیاسی و استادان دانشگاه، نمایندگان مجلسین را از تصویب قرارداد کنسرسیوم برحذر داشت، کاری خطرناک که دل شیر می خواست و موجب کنار گداشته شدن او برای همیشه از قدرت و سیاست شد‌.
مخبر فرهمند در دوران رضا شاه عضو هیئت رئیسه مجلس و جمعا در طول سلطنت پهلوی پدر و پسر ده دوره نماینده مجلس بود. یک بار هم رییس سنی مجلس شده بود‌.
من در دهه پایانی عمر پربار مخبر فرهمند، او و پسرانش از جمله پروفسور محمد مخبر فرهمند ( باجناق شاپور علیرضا پهلوی ) را به دلیل دوستی نزدیک و تشریک مساعی او با پدرم در خدمات نیکوکاری در انجمن خیریه شمال شرق تهران و پرورشگاه محمودیه و نیز ساخت و ساز مسجد جامع خاتم الانبیای تهرانپارس بسیار می دیدم و پس از مرگش در مرداد ۱۳۴۷ هم که خود هنوز دانشجوی دانشکده حقوق دانشگاه تهران و محصل فلسفه در محضر استادانی بزرگ همچون سید محمدکاظم عصار، سید ابوالحسن رفیعی قزوینی، محمدعلی حکیم شیرازی، یحیی عبادی طالقانی و مهدی حایری یزدی بودم، به احترام دوستی اش با پدرم برایش به سبک قدما ماده تاریخ فوتی با حساب ابجد و به تقویم هحری قمری ( ۱۳۸۸ قمری برابر ۱۳۴۷ شمسی) ساختم که در صفحه ۳۳۱ دیوان اشعارم با عنوان " ماده تاریخ یکی از دوستان پدرم" چاپ شده است:
افسوس که مخبر فرهمند
آن پاک نهاد نیک پیوند
راغب به جهان جاودان شد
از ملک فنا و فوت دل کند
فارغ منشین امین به ماتم
تاریخ وفات او جو پرسند
بگشا به سخن دهان و برگوی:
" افسوس ز مخبر فرهمند "
مصرع اخر به حساب ابجد ۱۳۸۸ میشود که تاریخ فوت وی به تقویم هجری قمری( مرداد ۱۳۴۷ شمسی/ خورشیدی) است.
به قول سعدی:
رحم الله معسر الماضین
که به نیکی جهان سپردندی
باری آنان چو زنده می نشوند
کاش این زندگان بمردندی
و به قول سیف فرغانی:
این دولت از کسان به شما ناکسان رسید
...این عوعو سگان شما نیز بگذرد